Naarder gevels als kogelvangers
Klik voor een vergroting 1
Kogelregen
Straten met kogelgaten
De dichter-zanger Clinge Doorenbos vond dit bijzonder. In 1907 maakte hij een lied op Naarden waarvan het refrein luidde: "Daarvoor moet je in Naarden zijn, met zijn kromme straten, vol met kogelgaten". Waarschijnlijk stammen de meeste kogels van de belegeraars van Naarden gedurende de periode 17 november 1813 tot 12 mei 1814. Ze zijn afgeschoten door het Nederlandse leger om de Franse bezetting te dwingen de vesting Naarden over te geven. Na het beleg werd een uitgebreide schadelijst opgemaakt. Hierin werden de getroffen panden genoteerd met de schade die de eigenaren en de bewoners hadden geleden. Mogelijk markeerden de kogels een deel van de huizen die getroffen waren. Jammer genoeg is thans onbekend welke afgebroken huizen een dergelijke markering hadden. Van minstens één verdwenen pand, een boerderij in de Beyert, is bekend dat deze een kogel in de gevel had.
Brand in een foeragemagazijn
Branden spraken vooral vroeger tot de verbeelding. De lokale pers was dan ook direct aanwezig na een brandmelding ergens in het Gooi. De Gooi en Eemlander deed daarna uitgebreid verslag van zo'n gebeurtenis: "Op vrijdag 16 oktober 1929 om ongeveer half zes brak brand uit in het foeragemagazijn van T.A. Wittemaekers in de Beyert. Het magazijn was grotendeels gevuld met graan, hooi en stro. Bovendien stonden een grote vrachtauto en een viertal fietsen in het magazijn. In een minimum van tijd was de Beyert in een vuurzee herschapen Naast het brandende perceel stond de boerderij waar het gezin van Jacob Krijnen woonde. Dadelijk was die familie in koortsachtige haast bezig de paarden, koeien, geiten en konijnen te redden. Inmiddels was de Naardense brandweer ter plaatse gekomen en werd spoedig water gegeven. In de beginne hielp dit weinig. Vooral toen de benzinetank van de motor uit elkaar sprong, werd de toestand kritiek en vlogen met grote kracht de vlammen uit het dak van het magazijn. Op dat moment zag het er niet rooskleurig uit in de Beyert en werd gevreesd dat het hele blok een prooi van de vlammen zou worden. Maar toen ook de motorspuit water gaf, werd met een viertal stralen het gevaar bedwongen. Om ongeveer 8 uur kon de brandweer inrukken en bleef het verder bij naspuiten. Het gehele foeragemagazijn brandde uit. Gelukkig waren de binnenmuren uit brandvrij materiaal opgetrokken. Hierdoor kon het vuur zich niet verspreiden en kreeg de boerderij alleen veel waterschade".
Wedloop om een kogel
Een grote brand was binnen de vesting altijd een opwindende gebeurtenis en trok veel publiek Vooral de jeugd kwam erop af. Nu nog weet men te vertellen dat het tijdens deze brand op de straat krioelde van de muizen. Ze ontvluchtten massaal het brandende magazijn. De boerderij hoorde van Jacob Jacobsz Krijnen. De brand- en waterschade aan de boerderij was ernstig. Nadat het foeragemagazijn was verdwenen werd het financieel aantrekkelijk om ook de boerderij af te breken. Op de vrijgekomen plek werd nieuwbouw gepland. Tijdens de afbraak van de boerderij was er veel belangstelling van de jeugd, in het bijzonder van de nabijgelegen Sint Jozefschool. Het was de jongens opgevallen dat boven de huisdeur een ronde kogel was ingemetseld. Ze hadden het voorzien op deze kogel en wachtten het moment af dat die zou vallen. De sloper kreeg het in
de gaten. Hij stelde aan de jongens een wedstrijd voor. De hele troep moest zich opstellen bij het Ruysdaelplein. Het startpunt werd de oude gietijzeren fontein. Dit antieke geval had bovenin een drinkbak voor paarden en onder voor trekhonden Vanaf de fontein konden de jongens het startsein van de sloper in de Beyert zien Na een wilde run werd Anton Steenman winnaar en de trotse bezitter van de kogel.
___________________________________
F.J.J. de Gooijer
|
Bekijk alle fotoboeken
Reactie verwijderen
